کد مطلب:190870 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:107
درس های این وصیت
1. توجه به ضعیفان، مخصوصا ایتام، چون این قشر و این گروه نیاز بیش تری به مهربانی و سرپرستی دارند. به این روایت توجه كنید: مردی به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله آمده، از قساوت (بی رحمی) قلبش شكایت نمود. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: آیا دوست داری قلبت مهربان گردد و حوایجت برآورده شود؟ به یتیمان مهربانی كن، و دست شفقت و ترحم به سر آنان بكش، و از غذای خود كه می خوری، به آنان بده؛ قلبت مهربان و حاجتت برآورده خواهد شد [1] .
2. آداب و كیفیت كمك به فقرا و ایتام را باید رعایت كنیم، و آبرو و حیثیت ضعیفان را در نظر بگیریم و ببینیم خاندان عترت و طهارت چگونه با فقرا و یتیمان برخورد می نمودند. روایت شده كه حضرت رضا علیه السلام از بالای در منزل خود به حاجتمند كمك می نمود.
[ صفحه 156]
(كه مبادا صورت او را ببیند و او خجالت بكشد) [2] .
3. در برخورد با زن ها دقت بیش تری لازم است. این مسأله بسیار حساس و با اهمیت است كه این قشر ضعیف جامعه، نیاز به سرپرستی و مراقبت خاصی دارند، ولی با ملایمت و لطافت اثر بیش تری خواهد داشت؛ كه از تعبیر روایت كه «زن ها ریاحین هستند» ، به خوبی این معنی فهمیده می شود. با دسته گل خشونت نمی كنند، بلكه با آن مدارا و مهربانی می نمایند، كه مبادا این گل پرپر شود؛ با زن ها نیز باید با نرمی و مدارا برخورد نمود، مگر در موارد بسیار محدود و اندك.
در روایت داریم شب زفاف حضرت زهرا علیهاالسلام، پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله دست فاطمه را گرفت و در دست علی علیه السلام گذاشت و به هر دو 25 سفارش و وصیت نمود كه باید همه ی ما با این سفارش ها آشنا شویم و حقوق زن و مرد مشخص شود و به آن ها عمل كنیم، تا خیر دنیا و آخرت را ببینیم. ان شاءالله.
ابوسعید خدری می گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله به حضرت علی علیه السلام سفارش فرمود:ای علی! وقتی عروس به خانه ات آمد، كفش های او را بیرون بیاور و پایش را بشوی و آبش را از در خانه به دور بریز كه هفتاد هزار رنگ از ناداری و فقر را ببرد، و هفتاد هزار رنگ از ثروت و غنا بیاورد، و هفتاد هزار بركت نازل و هفتاد هزار رحمت داخل شود، و بر سر عروس پر و بال زند كه بركت به همه ی خانه نازل شود و عروس از بیماری ها محفوظ گردد، تا در آن خانه باشد. به
[ صفحه 157]
عروس (روزهای اول) شیر و سركه و گشنیز و سیب ترش نده، زیرا رحم را از فرزند آوردن باز می دارد.
1. رسول خدا صلی الله علیه و آله نهی فرمود فاطمه را از این كه چیزی از علی علیه السلام بخواهد و فرمود: فاطمه جان! اگر همسرت چیزی به خانه آورد، چه خوب، و اگر نیاورد، درخواست نكن.
2. كارها را بین خود این گونه تقسیم كنید: فاطمه علیهاالسلام كارهای داخل خانه - از قبیل خمیر كردن و نان پختن و رفت و روب - را به عهده گیرد، علی علیه السلام هم كارهای بیرون منزل - از قبیل تهیه ی هیزم و آوردن طعام جو، گندم و غیره - را عهده دار شود.
3. فاطمه جان! همیشه قبل از آمدن علی خود را آراسته كن.
4. فاطمه جان! زن عورت است و باید از نامحرم و مجالس حرام دور شود.
5. علی جان! فاطمه جان! همیشه بچه ها را به یك چشم نگاه كنید.
6. علی جان! فاطمه جان! به زیردست و خدمه نباید فشار آورد.
7. اسرار همدیگر را كتمان كرده، حرف های داخل خانه را به خارج نبرید.
8. همیشه شكرگزار نعمت های الهی باشید. (از این رو فاطمه علیها السلام همیشه می گفت: الحمد لله علی نعمائه و الشكر لله علی آلائه.)
9. یا علی! بعد از پاكی بلافاصله با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند، لوچ شود. 10. یا علی! با همسرت به شوق زن دیگر آمیزش مكن، كه فرزند
[ صفحه 158]
خنثی شود.
11. در فراش به هنگام جنابت قرآن نخوان، كه می ترسم آتش آید و شما را بسوزاند.
12. به هنگام آمیزش تو و همسرت، هر یك پارچه ای جداگانه داشته باشید كه بین شما دشمنی و نزاع نیاید.
13. ایستاده آمیزش مكن، كه این كار خران است و فرزند آن در جای خود ادرار كند.
14. شب عید فطر با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن شرش زیاد خواهد بود.
15. زیر درخت باردار با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن یا جلاد، یا خونریز و یا فرمانده ستم شود.
16. برابر خورشید بدون پرده با همسرت آمیزش نكن، كه فرزند آن به بینوایی دچار شود تا هنگام مرگ.
17. بین اذان و اقامه با همسرت آمیزش نكن، كه فرزند آن بر خونریزی حریص باشد.
18. به هنگام حمل با همسرت بدون وضو آمیزش مكن، كه آن فرزند كوردل و بخیل شود.
19. روی پشت بام با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند دورو و ریاكار و صاحب بدعت شود.
20. شب حركت برای سفر با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند مال خود را در غیر حق صرف كند.
21. در سفر سه روزه با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن یار
[ صفحه 159]
ستمكاران باشد.
22. شب پنجشنبه با همسرت آمیزش كن، كه فرزند آن حاكم و یا دانشمند شود.
23. اگر با همسرت شب جمعه آمیزش كنی، فرزند آن گوینده و زبان آوری توانا شود.
24. زن ها باید مثل فاطمه باشند. حضرت علی علیه السلام می فرمود: هر وقت وارد خانه می شوم و فاطمه را می بینم، هم و غم از من دور می شود، و هیچ وقت نافرمانی مرا نكرد.
25. در تمام كارها با هم مشورت و هم فكری كنید و در همه ی امور مراعات همدیگر را نموده، توافق اخلاقی داشته باشید [3] .
امام صادق علیه السلام فرمود: سه زن به حضور رسول خدا صلی الله علیه و آله شرفیاب شدند و از شوهران خود شكایت داشتند. یكی از آن ها گفت: شوهرم گوشت نمی خورد.
دومی گفت: شوهرم از بوی خوش استفاده نمی كند.
سومی گفت: شوهرم به زنان نزدیك نمی شود (و تمایل برای آمیزش نشان نمی دهد) .
(در حقیقت، این بانوان از شوهران خود شكایت داشتند؛ چرا كه شوهرانشان به خیال خود، به دنیا پشت پا زده بودند و راه آخرت را در پیش گرفته بودند، و خیال می كردند كه استفاده ی صحیح از نعمت های دنیا، دنیا پرستی مذموم است) . رسول اكرم صلی الله علیه و اله بسیار ناراحت شد و از خانه بیرون آمد؛ در حالی
[ صفحه 160]
كه بر اثر شدت ناراحتی، عبایش به زمین كشیده می شد. در این حال وارد مسجد گردید، به بالای منبر رفت و پس از حمد و ثنای الهی، خطاب به مردم فرمود:
چه شده كه (گروهی از) یاران من، از خوردن گوشت، و بوییدن بوهای خوش، و نزدیك شدن به زنان، دوری می كنند؟
اما انی آكل اللحم، و اشم الطیب، و آتی النساء، فمن رغب عن سنتی فلیس منی [4] .
بدانید كه من هم گوشت می خورم، و هم بوی خوش را استشمام می نمایم و هم به زنان نزدیك می شوم، بنابراین هر كس كه از روش من بی میل شود، از من نیست.
به این ترتیب، به آن ها آموخت كه راهی كه از پیش خود برگزیده اند، راهی انحرافی است.
2. آداب و كیفیت كمك به فقرا و ایتام را باید رعایت كنیم، و آبرو و حیثیت ضعیفان را در نظر بگیریم و ببینیم خاندان عترت و طهارت چگونه با فقرا و یتیمان برخورد می نمودند. روایت شده كه حضرت رضا علیه السلام از بالای در منزل خود به حاجتمند كمك می نمود.
[ صفحه 156]
(كه مبادا صورت او را ببیند و او خجالت بكشد) [2] .
3. در برخورد با زن ها دقت بیش تری لازم است. این مسأله بسیار حساس و با اهمیت است كه این قشر ضعیف جامعه، نیاز به سرپرستی و مراقبت خاصی دارند، ولی با ملایمت و لطافت اثر بیش تری خواهد داشت؛ كه از تعبیر روایت كه «زن ها ریاحین هستند» ، به خوبی این معنی فهمیده می شود. با دسته گل خشونت نمی كنند، بلكه با آن مدارا و مهربانی می نمایند، كه مبادا این گل پرپر شود؛ با زن ها نیز باید با نرمی و مدارا برخورد نمود، مگر در موارد بسیار محدود و اندك.
در روایت داریم شب زفاف حضرت زهرا علیهاالسلام، پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله دست فاطمه را گرفت و در دست علی علیه السلام گذاشت و به هر دو 25 سفارش و وصیت نمود كه باید همه ی ما با این سفارش ها آشنا شویم و حقوق زن و مرد مشخص شود و به آن ها عمل كنیم، تا خیر دنیا و آخرت را ببینیم. ان شاءالله.
ابوسعید خدری می گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله به حضرت علی علیه السلام سفارش فرمود:ای علی! وقتی عروس به خانه ات آمد، كفش های او را بیرون بیاور و پایش را بشوی و آبش را از در خانه به دور بریز كه هفتاد هزار رنگ از ناداری و فقر را ببرد، و هفتاد هزار رنگ از ثروت و غنا بیاورد، و هفتاد هزار بركت نازل و هفتاد هزار رحمت داخل شود، و بر سر عروس پر و بال زند كه بركت به همه ی خانه نازل شود و عروس از بیماری ها محفوظ گردد، تا در آن خانه باشد. به
[ صفحه 157]
عروس (روزهای اول) شیر و سركه و گشنیز و سیب ترش نده، زیرا رحم را از فرزند آوردن باز می دارد.
1. رسول خدا صلی الله علیه و آله نهی فرمود فاطمه را از این كه چیزی از علی علیه السلام بخواهد و فرمود: فاطمه جان! اگر همسرت چیزی به خانه آورد، چه خوب، و اگر نیاورد، درخواست نكن.
2. كارها را بین خود این گونه تقسیم كنید: فاطمه علیهاالسلام كارهای داخل خانه - از قبیل خمیر كردن و نان پختن و رفت و روب - را به عهده گیرد، علی علیه السلام هم كارهای بیرون منزل - از قبیل تهیه ی هیزم و آوردن طعام جو، گندم و غیره - را عهده دار شود.
3. فاطمه جان! همیشه قبل از آمدن علی خود را آراسته كن.
4. فاطمه جان! زن عورت است و باید از نامحرم و مجالس حرام دور شود.
5. علی جان! فاطمه جان! همیشه بچه ها را به یك چشم نگاه كنید.
6. علی جان! فاطمه جان! به زیردست و خدمه نباید فشار آورد.
7. اسرار همدیگر را كتمان كرده، حرف های داخل خانه را به خارج نبرید.
8. همیشه شكرگزار نعمت های الهی باشید. (از این رو فاطمه علیها السلام همیشه می گفت: الحمد لله علی نعمائه و الشكر لله علی آلائه.)
9. یا علی! بعد از پاكی بلافاصله با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند، لوچ شود. 10. یا علی! با همسرت به شوق زن دیگر آمیزش مكن، كه فرزند
[ صفحه 158]
خنثی شود.
11. در فراش به هنگام جنابت قرآن نخوان، كه می ترسم آتش آید و شما را بسوزاند.
12. به هنگام آمیزش تو و همسرت، هر یك پارچه ای جداگانه داشته باشید كه بین شما دشمنی و نزاع نیاید.
13. ایستاده آمیزش مكن، كه این كار خران است و فرزند آن در جای خود ادرار كند.
14. شب عید فطر با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن شرش زیاد خواهد بود.
15. زیر درخت باردار با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن یا جلاد، یا خونریز و یا فرمانده ستم شود.
16. برابر خورشید بدون پرده با همسرت آمیزش نكن، كه فرزند آن به بینوایی دچار شود تا هنگام مرگ.
17. بین اذان و اقامه با همسرت آمیزش نكن، كه فرزند آن بر خونریزی حریص باشد.
18. به هنگام حمل با همسرت بدون وضو آمیزش مكن، كه آن فرزند كوردل و بخیل شود.
19. روی پشت بام با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند دورو و ریاكار و صاحب بدعت شود.
20. شب حركت برای سفر با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند مال خود را در غیر حق صرف كند.
21. در سفر سه روزه با همسرت آمیزش مكن، كه فرزند آن یار
[ صفحه 159]
ستمكاران باشد.
22. شب پنجشنبه با همسرت آمیزش كن، كه فرزند آن حاكم و یا دانشمند شود.
23. اگر با همسرت شب جمعه آمیزش كنی، فرزند آن گوینده و زبان آوری توانا شود.
24. زن ها باید مثل فاطمه باشند. حضرت علی علیه السلام می فرمود: هر وقت وارد خانه می شوم و فاطمه را می بینم، هم و غم از من دور می شود، و هیچ وقت نافرمانی مرا نكرد.
25. در تمام كارها با هم مشورت و هم فكری كنید و در همه ی امور مراعات همدیگر را نموده، توافق اخلاقی داشته باشید [3] .
امام صادق علیه السلام فرمود: سه زن به حضور رسول خدا صلی الله علیه و آله شرفیاب شدند و از شوهران خود شكایت داشتند. یكی از آن ها گفت: شوهرم گوشت نمی خورد.
دومی گفت: شوهرم از بوی خوش استفاده نمی كند.
سومی گفت: شوهرم به زنان نزدیك نمی شود (و تمایل برای آمیزش نشان نمی دهد) .
(در حقیقت، این بانوان از شوهران خود شكایت داشتند؛ چرا كه شوهرانشان به خیال خود، به دنیا پشت پا زده بودند و راه آخرت را در پیش گرفته بودند، و خیال می كردند كه استفاده ی صحیح از نعمت های دنیا، دنیا پرستی مذموم است) . رسول اكرم صلی الله علیه و اله بسیار ناراحت شد و از خانه بیرون آمد؛ در حالی
[ صفحه 160]
كه بر اثر شدت ناراحتی، عبایش به زمین كشیده می شد. در این حال وارد مسجد گردید، به بالای منبر رفت و پس از حمد و ثنای الهی، خطاب به مردم فرمود:
چه شده كه (گروهی از) یاران من، از خوردن گوشت، و بوییدن بوهای خوش، و نزدیك شدن به زنان، دوری می كنند؟
اما انی آكل اللحم، و اشم الطیب، و آتی النساء، فمن رغب عن سنتی فلیس منی [4] .
بدانید كه من هم گوشت می خورم، و هم بوی خوش را استشمام می نمایم و هم به زنان نزدیك می شوم، بنابراین هر كس كه از روش من بی میل شود، از من نیست.
به این ترتیب، به آن ها آموخت كه راهی كه از پیش خود برگزیده اند، راهی انحرافی است.
[1] تفسير المعين، ص 12.
[2] كافي، ج 4، ص 24، ح 3.
[3] بحارالانوار، ج 43، ص 31 به بعد؛ كتاب لئالي الاخبار و حلية المتقين (آداب معاشرت) .
[4] كافي، ج 5، ص 496، ح 5؛ وسايل الشيعه، ج 14، ص 74، ح 2.